Geologische Excursie naar de West-Eifel 

Op een steenworp afstand van Nederland vinden we in het westen van Duitsland de Eifel, waarvan het westelijk deel het doel van deze korte excursie is. Het landschap van de West-Eifel wordt bepaald door vele kegelvormige heuvels afgewisseld met vaak fraaie ronde meertjes, de zogenaamde Maaren. Wie kan zich voorstellen dat de topografie van dit heuvelachtige landschap bepaald wordt door de aanwezigheid van vele vulkanen? Wie kan zich voorstellen dat de zó lieflijk lijkende Maaren, ‘die Augen der Eifel’ de restanten zijn van één van de hevigste typen vulkaanuitbarsting die bestaan? In de West-Eifel begon het vulkanisme circa 700.000 jaar geleden. De hevigste activiteit vond tussen 550.000 en 450.000 jaar geleden plaats. De jongste vulkanische eruptie in de Eifel vond eveneens in de West-Eifel plaats: 11.000 jaar geleden ontstond bij Ulmen het Ulmener Maar.

De meeste vulkaanuitbarstingen waren niet zo hevig. De dun-vloeibare lava werd als klodders de lucht ingeblazen. Lavafonteinen zoals we van de Stromboli kennen moeten de Eifelse nachten veelvuldig verlicht hebben. De neervallende fragmenten vormden kegelvormige vulkanen waarvan er in de West-Eifel circa 160 te vinden zijn. Tijdens laatste fasen van activiteit kwam soms lava omhoog die in de vulkaan stolde of als stroom uitvloeien   

Het ontstaan van de Maaren is een heel ander verhaal. Voordat de lava het aardoppervlak bereikte kwamen de hete lava, de gassen en dampen in aanraking met grondwater. Het water ging door deze plotselinge verhitting over in een snel stijgende kolkende hete massa stoom! Deze stoom baande zich een weg door de bovenliggende gesteenten die verbrijzeld werden en als fragmenten, met enorme kracht, de lucht ingeblazen werden! Het resultaat: een gat in de ondergrond dat zich soms met water vulde, het Maar is ontstaan.

Tijdens de excursie gaan we vele afzettingen bekijken die verhalen vertellen over deze vulkaanuitbarstingen. Natuurlijk gaan we ook op zoek naar bijzondere gesteenten die door de lava uit de mantel mee omhoog zijn genomen (onder andere‘olivijnbommen’).

Ook de niet-vulkanische ondergrond van de West-Eifel komt aan bod. We bekijken de zandsteen en schalie uit het Vroeg Devoon, de fossielrijke kalksteen uit het Midden Devoon (uit het Eifelien!) en zien hoe deze Devonische gesteenten tijdens de Hercynische orogenese geplooid zijn. Bij Gerolstein bekijken we het effect van ‘dolomitisatie’ op de Devonische kalksteen. Jongere rode zandsteen en conglomeraat uit de Trias komen in de omgeving van Hillesheim aan bod. En tot slot een gesteente dat zich onder onze ogen vormt!

Deze excursie wordt georganiseerd door het Mineralogisch Museum Grou.

 

Aanvang: vrijdag .13.00 uur. Einde:zondag, ± 16.00 uur.

Geologische begeleiding: Maaike van Tooren.

Voorkennis: Er is geen speciale voorkennis vereist

Lichamelijke conditie:

U bent het grootste deel van de dag buiten. Tijdens de excursie maken we enkele wandelingen. Als het weer het toelaat maken we eenmaal een pittige wandeling waarbij een hoogteverschil van 120 meter overbrugd moet worden. Voor wie dit niet kan is een alternatief programma mogelijk.

Heen- en terugreis: U gaat op eigen gelegenheid naar de West-Eifel. Tijdens de excursie rijden we in eigen auto’s maar proberen we wel te ‘carpoolen’.

Overnachting: Hotel , Kamperen kan, in overleg.

Kosten: €50,- Dit bedrag is inclusief de excursiegids, maar exclusief alle reis- en verblijfkosten die u zelf ter plekke dient te voldoen.

Informatie en aanmelden: www.mineralengrou.nl , museum@mineralengrou.nl , Telefonisch: 0566 623636